Ελλάδα: O αδύναμος κρίκος, το ευρώ και η δραχμή

Του

Δημήτρη Μάρδα*

website: www.mardas.gr

Μέρκελ, ο Ομπάμα και άλλοι πολλοί φαίνεται να αποδέχονται όψιμα την θέση, ότι η Ελλάδα είναι ένας αδύναμος κρίκος μιας αλυσίδας, που αν σπάσει θα χαθεί όλη η αλυσίδα. Έτσι, αποφάσισαν μετά από παλινωδίες, να συνδράμουν στο ελληνικό δράμα, χωρίς το αζημίωτο φυσικά.

Θα την είχαμε αυτήν τη συνδρομή αν ήμασταν εκτός ευρώ; Φυσικά όχι. Θα την έχουμε αν επιστρέψουμε στην δραχμή; Φυσικά και πάλι όχι.

Δεν μπορούμε ή δεν πρέπει να εγκαταλείψουμε το ευρώ;

Η Ευρώπη, όπως και οι ΗΠΑ, ο κάθε ένας για το δικό του λόγο, αφυπνίζονται. Μετά από ένα λήθαργο ενός σχεδόν χρόνου δείχνουν να αντιλαμβάνονται ότι η Ελλάδα είναι ένας αδύναμος κρίκος μιας αλυσίδας που αν σπάσει θα χαθεί όλη η αλυσίδα. Έτσι, όλοι όψιμα αποφάσισαν να συνδράμουν στο ελληνικό δράμα με μια σειρά από αυτονόητα μέτρα, αφού όμως πήραν τα ανταλλάγματα, που μάλλον επιδίωκαν.

Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι πτώχευση  συνεπάγεται αυτόματα έξοδο από το ευρώ. Αυτός ο συνειρμός της σκέψης είναι λάθος. Η έξοδος από το ευρώ, σε περίπτωση πτώχευσης, είναι απλά ένα από τα δυο υφιστάμενα σενάρια.

Η συζήτηση εξόδου της χώρα από το ευρώ, θα ήταν σκόπιμο να περιστραφεί στο ερώτημα: «Δεν πρέπει ή δεν μπορούμε πια να βγούμε από το ευρώ». Η απάντηση θα μπορούσε να είναι η εξής: «Δεν μπορούμε πια να βγούμε και όχι απλά δεν πρέπει».

Κύριοι λόγοι που ερμηνεύουν τη θέση αυτή δίνονται επιγραμματικά στα όσα έπονται:

1-      Η έξοδος από το ευρώ, συνεπάγεται υποτίμηση της νέας δραχμής, γεγονός που θα οδηγήσει στην εκτόξευση του χρέους στο 200% του ΑΕΠ, δηλαδή σε βέβαιη χρεοκοπία.

2-      Θα γίνει, εκ των πραγμάτων, “κούρεμα” του χρέους, λόγω αδυναμίας πια αποπληρωμής του.

3-      Θα υπάρχει μαζική εξαγωγή κεφαλαίων, κάτι που δεν μπορεί να το αποτρέψει η Ελλάδα, λόγω κανόνων της Ενιαίας Αγοράς.

4-      Λόγω των ανωτέρω δε θα υπάρχει δυνατότητα δανεισμού από τις αγορές. Ιδιώτες και η ΕΚΤ θα υποστούν μεγάλες ζημίες λόγω ελληνικής χρεοκοπίας. Η ΕΚΤ διαθέτει ελληνικά ομόλογα άνω των 40 δις που ‘ξεφορτώθηκαν’ (εν πολλοίς ‘κουρεμένα’) η Γερμανία και η Γαλλία.

5-      Θα κοπεί η σύνδεση της χώρας με τους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς στήριξης EFSM και ΕΜS, λόγω εξόδου της από το eurogroup.

6-      Θα κοπεί η σύνδεση των ελληνικών τραπεζών με την ΕΚΤ. Η ΕΚΤ αποτελεί το ‘μαξιλάρι’ των Ελληνικών τραπεζών, που μπορούν να δανειστούν χωρίς προϋποθέσεις 120 δις ευρώ.

7-      Δεν είμαστε μια εξαγωγική δύναμη. Ως εκ τούτου οι επαναληπτικές διολισθήσεις της δραχμής που θα ακολουθήσουν δε θα έχουν θετικές επιπτώσεις στις εξαγωγές αγαθών μεσοπρόθεσμα. Θετικές επιπτώσεις θα έχουμε μόνο στις εξαγωγές πρώτων υλών, υπό προϋποθέσεις, ή των τελικών προϊόντων που χρησιμοποιούν ως ενδιάμεσα προϊόντα, αγαθά που παράγονται στη χώρα (π.χ. τρόφιμα). Και όλα αυτά υπό την προϋπόθεση ότι η εισαγόμενα αγαθά και υπηρεσίες που ενσωματώνονται στην παραγωγή των ανωτέρω προϊόντων, δεν καλύπτουν ένα μεγάλο μέρος του κόστους παραγωγής. Το σενάριο της πολιτικής των διολισθήσεων και υποτιμήσεων με απόηχο την τεχνητή αύξηση της ανταγωνιστικότητας των εξαγωγών, το ζήσαμε παλαιότερα και είδαμε τις βραχυχρόνιες μόνο επιπτώσεις του. Αντίθετα, λόγω του μεγάλου όγκου των εισαγωγών θα εκτιναχθεί ο πληθωρισμός όπως και οι τιμές όλων των εξαγώγιμων αγαθών, που ενσωματώνουν πολύ ενέργεια, εξοπλισμό κ.λπ. Δεν είμαστε Αργεντινή. Η Αργεντινή κατέρρευσε με χρέος 46,8% του ΑΕΠ το 2001, και με εμπορικό ισοζύγιο θετικό (Δείκτης κάλυψης, που δίνεται από τον λόγο εξαγωγές/εισαγωγές 1,3 το 2001).

8-      Ως προς τον τουρισμό, η επιστροφή στη δραχμή και οι διολισθήσεις της που θα ακολουθήσουν, θα οδηγήσουν απλά στην αριθμητική αύξηση του αριθμού των ξένων (με μέσα προς κατώτερα εισοδήματα) επισκεπτών, η αξία όμως εισροής συναλλάγματος θα είναι περίπου ή ίδια.

9-      Το πραγματικό εισόδημα των Ελλήνων θα γνωρίσει μια θεαματική μείωση λόγω των επαναληπτικών διολισθήσεων της δραχμής που θα ακολουθήσουν.

10-  Όσοι εξήγαγαν τα χρήματά τους, θα αγοράσουν την Ελλάδα μισοτιμής!.

Όταν κατά την περίοδο των ταραχών του Μαΐου του 1968 κυκλοφορούσε έντονα η φήμη ότι η Τράπεζα της Γαλλίας θα υποτιμούσε το γαλλικό φράγκο και όλοι έδιωχναν τα χρήματά τους στο εξωτερικό, τότε ένα πρωί ο στρατηγός Ντε Γκωλ στην είσοδο του σπιτιού του, όπου είχαν συγκεντρωθεί δημοσιογράφοι, κοφτά και χωρίς περιστροφές είπε: «Το γαλλικό φράγκο δεν πρόκειται να υποτιμηθεί». Η σχετική συζήτηση μετά από τη δήλωση αυτή  κόπηκε δια παντός!

Η μόνη Λύση: Μια κοφτή δήλωση από τον Πρωθυπουργό για μη έξοδο από το ευρώ και αλλαγή πλεύσης με ενίσχυση της ομάδας, που θα ασχοληθεί με την ανάπτυξη και την προσέλκυση Ξένων Άμεσων Επενδύσεων σε εμπορεύσιμα αγαθά. 

________________________

*Ο κ. Δ. Μάρδας, είναι αν. καθηγητής 

του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών 

του ΑΠΘ